چهارشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
دزدی آثار تاریخی؛
در برهه‌های تاریخی شاهد سرقت آثار ارزشمند و کتیبه‌های تاریخی شده‌ایم، که نا‌آگاهی از ارزش‌های فرهنگی هم به تخریب آن‌ها دامن زده است. در گزارش زیر به برخی از این سرقت ها اشاره می شود.
کد خبر: ۳۸۸۸۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۴
پادشاهان ایران؛
پنج پادشاه از مجموع پادشاهان مختلف ایران در تهران دفن شده اند. از خاندان زندیه گرفته تا قاجار و پهلوی. گزارش زیر به شکلی تفضیلی به این پنج پادشاه و محل دفن ان‌ها اشاره می‌کند.
کد خبر: ۳۷۳۵۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۴
نفت؛ صنعتی که دو بار ملی شد؛
نفت ایران در تاریخ از جمله امتیازاتی بوده که همواره استعمارگران جهانی به ویژه آمریکا و انگلیس به آن نگاه سوء داشته‌اند، استعمارگرانی که حکومت پهلوی راه را برای آن‌ها هموار کرد.
کد خبر: ۳۶۳۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۹
سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان؛
مظفر شاهدی با مطرح کردن این پرسش که چرا رضاشاه ترجیح می‌داد مخالفان و حتی رجالی وفادار صاحب‌نام و شناخته‌شدهِ خود را با ترور و اقسامی از دیگر روش‌های مخفی سبعانه و غیرانسانی به‌قتل برساند؟ و در پاسخ گفت: تا جایی که تحقیقات ما نشان می‌دهد، دلیل آن فقدان مشروعیت و مقبولیت حکومت رضاشاه در میان اقشار گوناگون جامعه ایرانی بود.
کد خبر: ۳۵۹۳۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۴
یکی از کهنه‌کاران سیاسی؛
علی دشتی، (۱۱ فروردین ۱۲۷۳ش- ۲۶ دی ۱۳۶۰) نویسنده، مترجم، روزنامه‌نگار، دیپلمات ایرانی و از اعضای مجلس شورای ملی و مجلس سنای ایران در دوره پهلوی بود. سفارت دولت شاهنشاهی ایران در لبنان و مصر از مسئولیت‌های دیگر اوست. او پس از انقلاب اسلامی ایران، در سال ۱۳۵۷ دوبار به خاطر نوشتن کتاب بیست و سه سال، زندانی شد و بعد از مدتی به دلیل کهولت و بیماری و شکستگی پا آزاد شد. وی نهایتا در سال ۱۳۶۰ بدلیل کهولت سن و در ۸۷ سالگی، در بیمارستان جم درگذشت.
کد خبر: ۳۵۲۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹
دوره پهلوی اول؛
انتخابات مجلس هفتم نمایشی بود از خودکامگی لجام‌گسیخته؛ انتخاباتی که شهید آیت‌الله مدرس، نماینده اول تهران در دوره ششم، که گویا در این دوره حتی یک رأی هم نیاورده بود به‌طعنه برآمد که «گیرم هیچ‌کس به من رأی نداد، بر سر رأی خودم که به خود داده بودم چه آمد؟»
کد خبر: ۳۴۴۲۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۵
فرهنگستان؛
۲۹اردیبهشت سالروز صدور فرمان رضاشاه در سال ۱۳۱۴ خورشیدی برای تأسیس فرهنگستان ایران است.بعد از انقلاب ۱۳۵۷ بلافاصله فرهنگستان احیا نشد، چون بخشی از فعالیت‌های فرهنگی رضاشاه در راستای کاهش نفوذ زبان عربی تلقی می‌شد در حالی که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به زبان عربی بهای فراوان داده اگرچه زبان رسمی همچنان فارسی اعلام شد. با این حال از سال ۱۳۶۸ و با نگاه دیگری باز فرهنگستان شکل گرفت و این بار برای مقابله با رواج واژگان فرنگی و این مرتبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بود که تأسیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی را تصویب کرد.
کد خبر: ۳۴۳۲۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۰
در نامۀ سرگشوده به پرویز فتاح
شبکۀ سمن‌های میراث فرهنگی استان تهران در نامۀ سرگشوده (سرگشاده)ای به پرویز فتاح از رییس بنیاد مستضعفان خواست پروندۀ کاخ‌های در اختیار این بنیاد را با سپردن به وزارت میراث فرهنگی ببندد. در این نامه آمده: «کاخ‌های سعدآباد، نیاوران و مرمر از شمار اموال شخصی خانوادۀ پهلوی خارج بوده و می‌توان مالکیت عمومی را بر آن‌ها حاکم دانست و ماهیتاً جزو اموال عمومی محسوب شده و متعلق به قاطبۀ مردم ایران وخارج از شمول مالکیت یا تصرف بنیاد مستضعفان‌اند. ضمن این‌که درآمد بلیت‌فروشی ناچیزتر از آن است که به کار مستضعفانِ مشمولِ خدمات بنیاد بیاید و نگه‌داری موزه هم کاری تخصصی است».
کد خبر: ۲۹۶۶۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۵
آموزه‌های سیاسی؛
آیت الله سید حسن مدرس را می‌توان میراث‌دار شیخ فضل الله نوری دانست. زندگی سیاسی پرفراز و نشیب مدرس نشانگر گرایش او به سیاسی کردن دین و دینی کردن سیاست، در واقع فقهی کردن آن، است. مدرس همانطور که در جمله مشهور خود گفت سیاست ما عین دیانت ماست و دیانت ما عین سیاست ما زندگی کرد و جان مایه تلاش‌ها و آموزه‌های سیاسی او حکومت مبتنی بر شرع اسلام بود. مدرس را می‌توان میانجی تاریخی سیاسی اصلی میان دو روحانی ساستمدار دانست؛ شیخ فضل الله نوری و آیت الله خمینی.
کد خبر: ۲۸۳۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۶
به بهانه اول فروردین؛
تا اوایل قرن بیستم، در جهان، کشور ما را با عنوان رسمی «پارس» یا «پرشیا» می‌شناختند، اما در دوران سلطنت رضاشاه که بحث رجعت به ایران باستان و تاکید بر ایران پیش از اسلام قوت گرفته بود، حلقه‌ای از روشنفکران باستان‌گرا مانند سعید نفیسی، محمدعلی فروغی و سیدحسن تقی‌زاده گردهم آمدند که به این منظور اقداماتی را انجام می‌دادند. سعید نفیسی از مشاوران نزدیک رضاخان به وی پیشنهاد کرد نام کشور رسماً به «ایران» تغییر یابد.
کد خبر: ۲۶۶۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۴
دکتر موسی غنی‌نژاد:
دکتر غنی‌نژاد در ارزیابی سیاست‌گذاری اقتصادی دوران مشروطه اعتقاد دارد آنچه مانع از تحقق آرمان‌های مشروطه شد فقدان «زمینه مادی» تحقق اندیشه‌ها نبود، بلکه عمدتا خرابکاری ناشی از اندیشه‌های افراطی چپ‌گرایانه بود.
کد خبر: ۲۴۰۸۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۲
درباره کتاب "رضا شاه" و قلدری زیباکلام برای تاریخ!
کتاب رضاشاه صادق زیباکلام از زمان انتشارش در خارج از کشور تاکنون محل نقد بسیاری از صاحب‌نظران قرار گرفته است. برخی با آن موافق و برخی مخالفش بوده‌اند؛ به‌نحوی‌که گفته می‌شود زیباکلام در کتابش به بازنویسی کتاب سیروس غنی پرداخته است و نکته جدیدی برای مخاطب پدید نیاورده است. البته در برابر این ادعا برخی نیز می‌گویند که زیباکلام در این کتاب توانسته است بازخوانی جدید و البته مستندی از تاریخ سوم اسفند سال 1299 یعنی مقطع کودتا تا برهه تاج‌گذاری رضاشاه با تکیه‌بر کتاب غنی ارائه دهد؛ روایتی که سراسر مستند به مکاتبات سفارت و وزارت خارجه انگلیس است.
کد خبر: ۲۳۸۰۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۸
در گفت‌وگو با مهدی فیروزان و علی اشرف فتحی؛
یکی از مباحثی که همواره میان شیعه و سنی در ایران مساله‌ساز بوده موضوع مساجد هستند. در صدر اسلام مساجد محلی برای گفت‌وگو و معاشرت میان مسلمان‌ها بوده و کارکرد آن با شکلی که امروز مساجد به خود گرفتند متفاوت بوده است و این تفاوت تا آنجا پیش رفته که امروزه مساجد به علتی برای اختلاف میان شیعه و سنی تبدیل شده است. در این میان بعضی معتقدند که «مسجد که شیعه و سنی ندارد، میتوانند در کنار یکدیگر نماز بخوانند و در عین حال هویت مستقل خود را حفظ کنند» و بعضی نیز نظری مخالف این امر دارند. در میان مراجع شیعه هم به طور کلی استفاده‌ی مشترک از مسجد برای شیعه و سنی با شروطی جایز است.
کد خبر: ۲۲۸۹۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۲
گفت‌وگوی منتشر نشده ابراهیم یزدی با عوامل مستند «آقای نخست »؛
66 سال از کودتای انگلیسی-آمریکایی 28 مرداد گذشته است، اما تلخی آن هنوز در کام جامعه ایرانی احساس می‌شود. کودتایی که به‌واسطه شکاف میان دو جریان اصلی نهضت ملی‌شدن صنعت نفت -ملی‌ها و مذهبی‌ها- بستر وقوع آن فراهم شد و درنهایت با خیانت برخی عناصر و سوء‌مدیریت رهبری وقت نهضت، به سرانجام رسید. این غائله از آن تاریخ به زبان‌های مختلفی روایت شده است، اما در این میان برخی روایت‌ها از اهمیت و امتیاز بالاتری برخوردارند و این وجه‌الامتیاز به‌واسطه راوی این روایت‌ها پیدا می‌شود.
کد خبر: ۲۲۸۱۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۹
درباره فيلم «آشغال‌هاي دوست‌داشتني»؛
اگر دغدغه دو برادر در فيلم «ابد و يک روز» بر سر چگونگي پنهان‌کردن مواد مخدر جاسازشده در خانه از ترس مأموران مبارزه با مواد مخدر يا مسئله شوهردادن خواهرشان بود، دعواي برادرها و خانواده در «آشغال‌هاي دوست‌داشتني» از پيشينه تاريخ سياسي و اجتماعي چند دهه اخير ايران برخوردار است. مادر خانواده در هردو فيلم با بازي شيرين يزدان‌بخش، دردمندانه و تا حدي طنزآميز، مادري نگران فرزندان و خانه و کاشانه است تا بر اثر دعواها و رقابت‌هاي لجوجانه تبديل به ويرانه نشود. در هر دو فيلم، مادر خانواده در کانون توجه قرار مي‌گيرد تا کاشانه‌اش در بحبوحه تضاد ميان فرزندان يا در اثر تفتيش مأموران؛ چه به انگيزه‌هاي سياسي و چه در پي يافتن اسلحه يا مواد افيوني جاسازشده در خانه بر باد نرود!...
کد خبر: ۲۰۶۱۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۸
میزگرد «شرق» با حضور توسلی، مجلسی، نکوروح و ترکمان؛
مصدق همه تلاشش را در راستاي تصويب و اجراي قانون ملي‌شدن صنعت نفت انجام داد و حسن‌نيت او در تحقق حقوق ملت ايران و قطع دست استمعار بر داشته‌هاي ايران، بر هيچ وجدان منصنفي پوشيده نيست. او توانست با تكيه بر ملي‌شدن صنعت نفت، مردم ايران را صاحبان حق بر منابع كشورشان معرفي كند و با استناد به قواعد بين‌المللي به اثبات رساند كه ملي‌كردن منابع يكي از حقوق اصولي و اوليه ملت‌هاست.
کد خبر: ۱۹۶۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۹
نقشی که انگلیسی‌ها بازی‌کردند؛
با توجه به وجود تقریبا ۳۵۰ هزار برگ سندی که در آرشیو انگلستان درمورد تحولات ایران بین می سال ۱۹۲۱ تا ۱۹۴۱ میلادی موجود است؛ حیرت‌انگیز و تعجب‌آور است که فکر کنیم دولت‌های خارجی هیچ نقشی در تحولات ایران نداشته و عوامل داخلی نقش‌آفرینی داشتند و کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ بدون آگاهی، حمایت و تسهیلات قدرت‌های بزرگ خارجی، به‌خصوص بریتانیا به انجام رسید. یکی از مشکلات جدی در قضاوت‌های تاریخی ایرانیان این است که ما در یک بحران قضاوت تاریخی به‌سر می‌بریم که همیشه وجود داشته، ولی از چهل سال قبل به اوج رسیده و آن نگاه اهورایی و اهریمنی است. نگاهی که در مقولاتی چون دوران رضاشاه و شخص او آشکارتر و شدیدتر می‌شود. کسانی که مخالف رضاشاه بودند وی را یک مزدور و دست‌پرورده خارجی می‌دیدند که تمام اقداماتش با دستور مستقیم بریتانیا انجام می‌شده است.
کد خبر: ۱۹۱۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۶
روزشمار انقلاب اسلامی؛
پنج‌شنبه ۱۲ بهمن ۱۳۵۷؛ بازگشت امام خمینی به میهن بعد از ۱۵ سال تبعید مهم‌ترین خبر امروز بود.
کد خبر: ۱۸۶۶۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۱۳
مطرح شد؛
در همه برنامه‌ريزي‌ها در ايران، خلاف ماهيت سرزمين، در آن دخل و تصرف كرده‌ايم. غلط‌هاي سرزمين را مي‌گيريم، اما نمي‌دانيم با غلط‌هاي مردم چه كنيم! مي‌گوييم مردم ما اصلا توسعه را نمي‌فهمند. چقدر موضوع امتناع از توسعه را در كشور نظريه‌پردازي كرديم؟ چه كسي باعث اين قضيه شد؟ من مقصر را معرفي مي‌كنم. مقصر اين جريان، نظام آموزشي در ايران است. نظام آموزشي در ايران به‌نحوي بود كه كم‌كم ما مبتلا به اُتيسم شديم؛ اختلال عصبي و ژنتيكي‌ای كه ما را در خود فرورفته و ارتباط ما را با محيط بيرون قطع مي‌كند. ممكن است بتوانيم پيچيده‌ترين مسائل رياضي را حل كنيم، اما نمي‌توانيم چاي درست كنيم، زيرا اين كار، مستلزم آن است كه از خودمان بيرون بياييم. نظام آموزشي در ايران، مأموريت دارد كه ما را مبتلا به اُتيسم كند. شايد بپرسيد از كي؟ از كلاس اول دبستان تا پايان دانشگاه. اين بخشي از تحليل يکي از سخنرانان حاضر در پنل دوم همايش توسعه ايران، فرصت‌ها و چالش‌ها در دانشگاه علامه طباطبايي بود. متخصصان حاضر در اين پنل، چالش‌ها و دلايل نتيجه‌نگرفتن برنامه‌هاي توسعه‌اي در ايران را از سه منظر بررسي کردند و در هرکدام از زمينه‌ها دلايل خود را براي رسيدن به وضع موجود توضيح دادند.
کد خبر: ۱۷۶۰۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۵
بازخوانی گزارشات تاریخی؛
همدان از دیرباز در شمارهای شهرهای مهم و اثرگذار در سپهر سیاسی و اجتماعی ایران‌زمین بوده جستار پیش رو تلاشی برای بازخوانی این نقش در قالب گزارشات تاریخی است با این توضیح که گزارشات تاریخی در شمار استنادات قطعی علمی تلقی نشده عموماً پیکان‌هایی جهت رهنمون‌سازی به برآیند قطعیات علمی حاصل از تحقیقات گسترده‌تر هستند.
کد خبر: ۱۵۱۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۰۲